नमस्कार मित्रांनो, आजच्या लेखामध्ये आपण मराठी भाषेमध्ये वापरले जाणारे जे वर्ण, व्यंजन, अक्षर, बाराखडी, Marathi To English Barakhadi Chart PDF, इत्यादि सर्व गोष्टींची माहिती आजच्या या लेखामध्ये पाहणार आहोत त्याचप्रमाणे. बाराखडी पीडीएफ चार्ट देखील तुम्हाला या लेखात मिळणार आहेत.
आपले विचार भावना दुसर् यांना कळावे म्हणून ते आपल्या भाषेत सोप्या भाषेत आपण सांगतो किंवा लिहून कळतो. आपले विचार इतरांना जसे कळले पाहिजे असे कळले पाहिजे. तसेच इतरांचे विचारदेखील आपल्याला कळले पाहिजे. त्यासाठी आपली भाषा ही विशिष्ट पद्धतीने बोलली गेली पाहिजे त्याचप्रमाणे. दिल्लीदेखील गेली पाहिजे. त्यासाठी भाषेचा उपयोग बिनचूक होणं गरजेचं आहे. भाषेचं महत्व समजावून घेतलं की भाषेचा बिनचुकपणाचे महत्त्व देखील लक्षात येत. त्यामुळे भाषा ही मानवाची निर्मिती आहे. माती निर्मिली देवांनी चित उघडा निर्मिला तो मानवाने. कापूस ही दैवी सृष्टि पण कापड ही मानवी सृष्टी होईल. शिला हि सरकारची करणी पण मूळ. हि मानवाची.
वर्ण कशाला म्हणतात?
आपल्या तोंडावाटे बाहेर पडलेल्या मूलध्वनींना वर्ण असे म्हणतो. हें जे ध्वनी. असता ते हवेत विरतात आणि नाहीसे होतात ते नष्ट होऊ नये म्हणून आपण त्यांना लिहून ठेवतो.(आपण ते रंगाने म्हणजे वर्णाने लिहून ठेवत असतो म्हणून त्यांनावरून असे म्हणतो.) लिहून ठेवल्यामुळे हे ध्वनी नाश पावत नाहीत. ते कायम टिकून राहतात म्हणून त्यांना अ-क्षर म्हणजे न पावणारे असे म्हणतात.
वर्णमाला
आपल्या मराठी भाषेमध्ये खालीलप्रमाणे वर्णमाला आहे.
अ आ इ ई उ ऊ ऋ ए ऐ ओ औ
त् थ् द् ध् न्
प् फ् ब् भ् म्
य् र् ल् व् श् ष् स् र् ळ्
वर्ण
12 वर्णांना (‘अ’पासून ‘औ’पर्यंतच्या) स्वर असे म्हटले जाते.
- स्वर –
स्वृ म्हणजे उच्चार करणे, म्हणजे ध्वनी करणे. स्वर म्हणजे नुसते सूर असतात.
2. स्वरादी
‘अं’ व ‘अः’ या 2 वर्णांना स्वरादी अस म्हणतात. यात अनुस्वार (-ं) व विसर्ग (:) असे 2 उच्चार आहेत.
उदा. – ‘अंगण’ या शब्दात अ + अनुस्वार = अं
‘शंकर’ या शब्दात श् + अ + अनुस्वार
‘किंकर’ या शब्दात क् + इ + अनुस्वार
‘मनःस्थिती’ या शब्दात न् + अ + विसर्ग = नः
‘दुःख’ या शब्दात द् + उ + विसर्ग = दुः
अनुस्वार
अनुस्वाराचा उच्चार स्पष्ट व खणखणीत होत असतो. असे काही शब्द आहेत. उदा. आंबा, उंट, गंगा, घंटा, इंधन इत्यादी.
विसर्ग
विसर्ग याचा अर्थ श्वास सोडणे असा होतो. विसर्गाचा उच्चार ‘हू’ या वर्णाला थोडा हिसका देऊन केलेल्या उच्चारासारखा आहे.
3. नवे स्वरादी
English भाषेचा संपर्क आल्यानंतर त्या भाषेचा प्रभाव मराठी भाषेवर पडला आहे. काही English शब्द मराठी भाषेत आले आणि मिसळून गेले. उदा. बॅग, ऑगस्ट, बॅट, बॉल, ऑक्टोबर, ऑफिस, फॅशन इत्यादी. त्यामुळे ‘ॲ’ व ‘ऑ’ हे 2 स्वरादी मराठी भाषेमध्ये आले आहेत.
4. मराठी व्यंजन
‘क्, ख्….पासून ह्, ळ्’पर्यंतचे मराठी वर्णमालेमधील वर्ण व्यंजने आहेत. ज्यांचा स्वतंत्र पणे उच्चार करता येऊ शकत नाही, त्यांना व्यंजने हे असं म्हटलं जातं. ही अपूर्ण उच्चाराची असतात म्हणून त्यांना पाय मोडून लिहिल जात.
Marathi Alphabets | मराठी व्यंजन Chart
| क ka | ख kha | ग ga | घ gha | च ca | छ cha |
| ज ja | झ jha | त्र tr | ट ta | ठ tha | ड da |
| ढ dha | ण na | त ta | थ tha | द da | ध dha |
| न na | प pa | फ pha | ब ba | भ bha | म ma |
| य ya | र ra | ल la | व va | श sha | ष sha |
| स sa | ह ha | ळ la | क्ष ksha | ज्ञ Dnya |
अक्षरे
पूर्ण उच्चारलेले वर्ण म्हणजेच अक्षरे. अ, आ, इ, ई, उ वगैरे स्वर पूर्ण उच्चारांचे आहेत. क्, ख्, ग्, घ् ही व्यंजने अपूर्ण उच्चारांची आहे. त्यामध्ये अ मिसळून क, ख, ग, ही अक्षरे होतात. अक्षरे म्हणजेच सर्व स्वर आणि स्वरयुक्त व्यंजने.
बाराखडी
व्यंजनामध्ये स्वर मिळवून अक्षर बनते. प्रत्येक व्यंजनात अ, आ, इ, ई, उ, ऊ, ए, ऐ, ओ, औ हे 10 स्वर व अं, अः यांची चिन्हे मिळवून 12 अक्षरे तयार करतो. त्यांना ‘बाराक्षरी’ किंवा ‘बाराखडी’ असे म्हणतो.
उदा.
मराठी इंग्रजी बाराखडी | English and Marathi Barakhadi
| वर्ण | अ | आ | इ | ई | उ | ऊ | ए | ऐ | ओ | औ | अं | अः |
| चिन्हे | – | ा | ि | ी | ु | ू | े | ै | ो | ौ | ं | ः |
| बाराखडी | क | का | कि | की | कु | कू | के | कै | को | कौ | कं | कः |
मराठी बाराखडी Chart
मराठी इंग्रजी बाराखडी अ, आ, इ, ई
| अ a | आ aa | इ i | ई ee | उ u | ऊ oo | ए e | ऐ ai | ओ o | औ au |
| अं am | अः ah | क ka | ख kha | ग ga | घ gha | च ca | छ cha | ज ja | झ jha |
| त्र tr | ट ta | ठ tha | ड da | ढ dha | ण na | त ta | थ tha | द da | ध dha |
| न na | प pa | फ pha | ब ba | भ bha | म ma | य ya | र ra | ल la | व va |
| श sha | ष sha | स sa | ह ha | ळ la | क्ष ksha | ज्ञ Dnya |
Marathi Barakhadi Chart With Pictures
Marathi Barakhadi Chart PDF
Full Barakhadi in Marathi | K, Kaa, Ki Marathi Barakhadi
| क ka | का kaa | कि ki | की kee | कु ku | कू koo | के ke | कै kai | को ko | कौ kau | कं kam | कः kah |
| ख kha | खा khaa | खि khi | खी khee | खु khu | खू khoo | खे khe | खै khai | खो kho | खौ khau | खं kham | खः khah |
| ग ga | गा gaa | गि gi | गी gee | गु gu | गू goo | गे ge | गै gai | गो go | गौ gau | गं gam | गः gah |
| घ gha | घा ghaa | घि ghi | घी ghee | घु ghu | घू ghoo | घे ghe | घै ghai | घो gho | घौ ghau | घं gham | घः ghah |
| च cha | चा chaa | चि chi | ची chee | चु chu | चू choo | चे che | चै chai | चो cho | चौ chau | चं cham | चः chah |
| छ chha | छा chhaa | छि chhi | छी chhee | छु chhu | छू chhoo | छे chhe | छै chhai | छो chho | छौ chhou | छं chham | छः chhah |
| ज ja | जा jaa | जि ji | जी jee | जु ju | जू joo | जे je | जै jai | जो jo | जौ jau | जं jam | जः jah |
| झ jha | झा jhaa | झि jhi | झी jhee | झु jhu | झू jhoo | झे jhe | झै jhai | झो jho | झौ jhau | झं jham | झः jhah |
| त्र tra | त्रा traa | त्रि tri | त्री tree | त्रु tru | त्रू troo | त्रे tre | त्रै trai | त्रो tro | ञौ trau | ञं tram | ञः trah |
| ट ta | टा taa | टि ti | टी tee | टु tu | टू too | टे te | टै tai | टो to | टौ tau | टं tam | टः tah |
| ठ tha | ठा thaa | ठि thi | ठी thee | ठु thu | ठू thoo | ठे the | ठै thai | ठो tho | ठौ thau | ठं tham | ठः thah |
| ड da | डा daa | डि di | डी dee | डु du | डू doo | डे de | डै dai | डो do | डौ dau | डं dam | डः dah |
| ढ dha | ढा dhaa | ढि dhi | ढी dhee | ढु dhu | ढू dhoo | ढे dhe | ढै dhai | ढो dhao | ढौ dhau | ढं dham | ढः dhah |
| ण na | णा naa | णि ni | णी nee | णु nu | णू noo | णे ne | णै nai | णो no | णौ nau | णं nam | णः nah |
| त ta | ता taa | ति ti | ती tee | तु tu | तू too | ते te | तै tai | तो to | तौ tau | तं tam | तः tah |
| थ tha | था thaa | थि thi | थी thee | थु thu | थू thoo | थे the | थै thai | थो tho | थौ thau | थं tham | थः thah |
| द da | दा daa | दि di | दी dee | दु du | दू doo | दे de | दै dai | दो do | दौ dau | दं dam | दः dah |
| ध Dha | धा dhaa | धि dhi | धी dhee | धु dhu | धू dhoo | धे dhe | धै dhai | धो dho | धौ dhau | धं dham | धः dhah |
| न na | ना naa | नि ni | नी nee | नु nu | नू noo | ने ne | नै nai | नो no | नौ nau | नं nam | नः nah |
| प pa | पा paa | पि pi | पी pee | पु pu | पू poo | पे pe | पै pai | पो po | पौ pau | पं pam | पः pah |
| फ pha | फा phaa | फि phi | फी phee | फु phu | फू phoo | फे phe | फै pahi | फो pho | फौ phau | फं pham | फः phah |
| ब ba | बा baa | बि bi | बी bee | बु bu | बू boo | बे be | बै bai | बो bo | बौ bau | बं bam | बः bah |
| भ bha | भा bhaa | भि bhi | भी bhee | भु bhu | भू bhoo | भे bhe | भै bhai | भो bho | भौ bhau | भं bham | भः bhah |
| म ma | मा maa | मि mi | मी mee | मु mu | मू moo | मे me | मै mai | मो mo | मौ mau | मं mam | मः mah |
| य ya | या yaa | यि yi | यी yee | यु yu | यू yoo | ये ye | यै yai | यो yo | यौ yau | यं yam | यः yah |
| र ra | रा raa | रि ri | री ree | रु ru | रू roo | रे re | रै rai | रो ro | रौ rau | रं ram | रः rah |
| ल la | ला laa | लि li | ली lee | लु lu | लू loo | ले le | लै lai | लो lo | लौ lau | लं lam | लः lah |
| व va | वा vaa | वि vi | वी vee | वु vu | वू voo | वे ve | वै vai | वो vo | वौ vau | वं vam | वः vah |
| श sha | शा shaa | शि shi | शी shee | शु shu | शू shoo | शे she | शै shai | शो शो | शौ shau | शं sham | शः shah |
| स sa | सा saa | सि si | सी see | सु su | सू soo | से se | सै sai | सो so | सौ sau | सं sam | सः sah |
| ह ha | हा haa | हि hi | ही hee | हु hu | हू hoo | हे he | है hai | हो ho | हौ hau | हं ham | हः hah |
| ळ la | ळा laa | ळि li | ळी lee | ळु lu | ळू loo | ळे le | ळै lai | ळो lo | ळौ lou | ळं lam | ळः lah |
| क्ष Ksha | क्षा kshaa | क्षि kshi | क्षी kshee | क्षु kshu | क्षू kshoo | क्षे kshe | क्षै kshai | क्षो ksho | क्षौ kshau | क्षं ksham | क्षः kshah |
| ज्ञ dnya | ज्ञा dnyaa | ज्ञि Dnyi | ज्ञी Dnyee | ज्ञु dnyu | ज्ञू dnyoo | ज्ञे dnye | ज्ञै dnyai | ज्ञो dnyo | ज्ञौ dnyau | ज्ञं dnyam | ज्ञः dnyah |
Marathi To English Barakhadi Chart PDF | Marathi To English Barakhadi Chart PDF
भाषेचा उपयोग करताना जर आपल्याकडून चुका झाल्या तर त्या आपल्याला खटकतात. जसे की त्याने ग्रंथ वाचला. त्याने पुस्तक वाचले अशा ठराविक पद्धतीनेच आपण बोला. हवी असते. त्याऐवजी तो पुस्तक वाचला. त्याने ग्रंथ वाचतो. अशा पद्धतीने जर बोललो तर ते चुकीचे वाटते. भाषेची देवाण घेवाण. म्हणजे भाषेचा व्यवहार व्यव. स्थित पद्धतीने चालावा यासाठी काही नियम ठरवण्यात आलेले आहे. त्या नियमांना व्याकरण असे म्हणतात.
Also Read